Država uvela "službenu tajnu" i odlučila da još više prikriva "osetljive dokumente"

Ova klasifikacija dokumenata, nepoznata Zakonu o tajnosti podataka, omogućena je izmenom uredbe o kancelarijskom poslovanju organa državne uprave koju je Vlada u tehničkom mandatu usvojila tri dana nakon održavanja parlamentarnih izbora.

Savet za borbu protiv korupcije je Ustavnom sudu podneo inicijativu za ocenu ustavnosti sporne uredbe, a poverenik za informacije od javnog značajaRodoljub Šabić je najavio da će po formiranju nove Vlade insistirati na njenoj promeni.

Izmenama Uredbe o kancelarijskom poslovanju organa državne uprave, tehnička Vlada je omogućila da se akti i predmeti koji nisu određeni kao tajni, ali "su po svojoj prirodi osetljivi i zahtevaju ograničenu distribuciju", označavaju oznakom "službeno". Pritom Vlada je propustila da definiše kriterijume za prepoznavanje podataka koji su "osetljivi" kao i da odredi krug lica kojima je dozvoljena njihova distribucija.

Prema rečima Šabića, Vlada njega nije konsultovala prilikom izmene ove uredbe koju smatra suprotnom Zakonu i Ustavu, koji nalaže da pitanja tajnosti dokumenata ne mogu da se ograničavaju podzakonskim aktom, što je ovde slučaj, već samo Zakonom. On navodi da će nakon formiranja Vlade od iste zahtevati da se sporna uredba izmeni kako bi bila u skladu sa zakonom.

Sličan stav ima i Jelisaveta Vasilić iz Saveta za borbu protiv korupcije, koja upozorava da od građana i poreskih obveznika koji državu plaćaju ne bi trebalo da se taje dokumenta.

"Spornom Uredbom širi se krug javnosti i povećava se netransparentnost rada javnih službenika i preduzeća koje izdržavaju poreski obveznici. Tajnost dokumenata u demokratskim društvima treba da bude izuzetak a ne pravilo", kaže ona.

Vlada Srbije: Akti sa oznakom službeno dostupni

Vlada Srbije saopštila je danas da oznaka "Službeno" na dokumentima državnih organa nije oznaka tajnosti kao i da je svaki akt koji je obeležen na taj način moguće dobiti kao informaciju od javnog značaja.

U saopštenju se navodi da su izmenom Uredbe o kancelarijskom poslovanju, oznakom "Službeno" označeni akti i predmeti organa državne uprave, kao i drugih državnih organa koji primenjuju tu Uredbu, a čiji podaci nisu određeni kao tajni ali su po svojoj prirodi osetljivi i zahtevaju ograničenu distribuciju.

"Zaključkom Vlade o načinu postupanja svih državnih organa u pristupnim pregovorima sa EU, određeno je da oznaku 'Službeno' nose sva akta koja nastanu u radu državnih organa a koja prema pravilima EU moraju nositi oznaku 'Limite', 'Limited'. Ta oznaka ne predstavlja oznaku tajnosti u smislu Zakona o tajnosti podataka, niti se korišćenjem ove oznake može ograničiti pravo bilo kome na informaciju koja je sadržana u dokumentu sa ovom oznakom", navodi se u saopštenju.

Prema navodima Vlade Srbije, oznaka "Službeno" je internog karaktera i primenjuje se samo unutar državnog organa i označava ko od državnih službenika ima pravo uvida i rukovanja takvim dokumentima.

"Oznaka 'Službeno' nema nikakvog uticaja ka spolja, prema građanima ili javnosti. Svaki dokument koji nosi ovu oznaku, apsolutno je moguće dobiti kao informaciju od javnog značaja", piše u saopštenju.

Dodaje se da se rukovanje aktima pod oznakom "Službeno" detaljnije uređuje Uputstvom o kancelarijskom poslovanju i Uredbom o elektronskom kancelarijskom poslovanju.