Novi Sad dobija spomenik "Nevinim žrtvama 1944/45"

U inicijativi se predlaže da spomenik bude postavljen na Limanu IV kod Mornarice, odnosno na uglu Ulica 1300 kaplara i Ive Andrić, a na spomen ploči bi bilo ispisano samo "Nevinim žrtvama 1944/45" i to na srpskom, mađarskom, nemačkom i verovatno još nekom od jezika koji se koriste u službenoj upotrebi u Vojvodini.

Predsednik komisije za kulturu i član SVM-a Đula Kiš za 021.rs kaže da će se konačan izgled teksta, lokacija, kao i oblik spomenika naknadno odrediti jer o svemu treba da se izjasne Zavod za zaštitu spomenika kulture, JP "Urbanizam" i druge gradske ustanove, kao i sama Skupština grada.

Kiš kaže da je prethodnih godina posebno formirana komisija utvrdila da je bilo nevino stradalih nakon što su jedinice Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije 23. oktobra oslobodile Novi Sad od fašista i da predloženi tekst jasno pokazuje da žele samo da podsete na nevine žrtve bez da se ističe ičija nacionalna, verska ili politička pripadnost.

- Ne ulazimo to gde je i ko i zašto nastradao. Da li smo predlog jer imamo saznanja da su činjena zlodela, a Grad će na Skupštini grada doneti odluku da se formira stručna grupa koja će dati svoj predlog - objašnjava Kiš.

Istorija do danas nije dala jasnu sliku o dešavanjima u Novom Sadu nakon oslobođenja 1944. godine. Mada su postojale priče o masovnim streljanjima, konkrenti dokazi o tome do danas nisu nađeni.

Ono što je takođe ostalo nerazjašnjeno do danas su grobnice u Rajinoj šumi. Naime, na lokaciji Rajine šume (nedaleko od sadašnje Rafinerije) je početkom devedesetih pronađen veći broj kostura. Pojedine pretpostavke su da se radi o ljudima koji su tu streljani nakon što je nova komunistička vlast došla u Novi Sad i da su tu završili prilikom uklanjanja protivnika nove vlasti.

S druge strane, nesporno je i da je u to vreme veliki broj saradnika okupatora koji su učestvovali u masovnim zločinima nad srpskim i jevrejskim stanovništvom i članovima NOB-a od 1941. do 1944. godine nakon oslobođenja osuđen na smrt pred sudom.

O ovoj temi se u Novom Sadu govorilo prošle godine (ČITAJTE OVDE), kada je na predlog SPO i uz protivljenje opozicije koja je osporavala predlog usvojena Deklaracija (ČITAJTE OVDE) o osudi zločina u Rajinoj šumi u jesen 1944. godine. Opozicija je tada tražila da se ovakva odluka ne donosi dok se istoričari ne oglase i jasno utvrde ko je streljan u Rajinoj šumi, dok je LSV koja je u međuvremenu ušla u novosadsku vlast, tada isticala da je predlog deklaracije "prekrajanje istprije" (PODSETITE SE OVDE).