Invazija na Panamu: Američka operacija kojom je Manuel Norijega zbačen sa vlasti

Pre više od trideset godina, američki vojnici su se iskrcali u Panami, koristeći rok muziku i oružje da svrgnu njenog vladara.
US soldiers sit on top of armoured vehicles in a street of Panama City during Operation Just Cause on 23 December, 1989
AFP
Više od 20.000 američkih vojnika poslato je u Panamu

Invazija je išla putem kopna, mora i vazduha.

Hiljade američkih vojnika iskrcalo se u Panami kako bi svrgli generala Manuela Norijege, de fakto lidera zemlje, i odveli ga u Majami gde bi mu se sudilo za trgovinu drogom.

Bio je 20. decembar 1989. i nekada bliski odnosi između Norijege i SAD su se pogoršali do tačke bez povratka.

U obraćanju naciji, tadašnji američki predsednik Džordž Buš stariji rekao je da je naredio vojnim snagama u Panami da „zaštite živote američkih građana" i da Norijegu privedu „pravdi".

Saopštenje je usledilo nekoliko dana pošto su panamske snage ubile američkog vojnika.

U tom periodu, Norijega se takođe suočio sa američkom optužnicom za trgovinu drogom, kao i tvrdnjama da je nameštao izbore 1989. godine.

U Operaciji Pravedni cilj (Operation Just Cause), kako su je nazvale SAD, učestvovalo je više od 20.000 američkih vojnika koji su napali zemlju i preuzeli kontrolu nad ključnim vojnim postrojenjima.

A US soldier guides a military helicopter during an operation against a military command post loyal to General Manuel Noriega on 23 December, 1989.
AFP

Zvanično, 514 panamskih vojnika i civila je ubijeno u invaziji, dok neke grupe kažu da je stvarni broj bliži 1.000.

Poginula su i 23 američka vojna lica.

Glavni grad Paname, koji nosi isto ime kao i država, invazija je pretvorila u bojno polje.

A US soldier searches the bag of a Papal courier during Operation Just Cause, outside the Vatican embassy in Panama City on 28 December, 1989.
AFP
US soldiers secure a position outside a supermarket in downtown Panama City on 23 December, 1989.
AFP
US army helicopters patrol Panama City during Operation Just Cause on 29 December, 1989.
AFP

Pristalice Norijege su hapšene tokom nemira.

General Noriega's supporters are arrested 25 December 1989.
AFP

Ovog čoveka, koji je navodno uhvaćen u pljački tokom invazije, američki vojnici su priveli, prethodno mu vezavši povez oko očiju.

American soldiers detain a man caught looting during the invasion of Panama.
Getty Images

Protivnici Norijeginog režima slavili su operaciju kojom je svrgnut sa vlasti.

A large number of Panamanians opposed to General Manuel Antonio Noriega wave American and Panamanians flags outside a military post 22 December 1989.
AFP

Norijega je potražio utočište u ambasadi Vatikana.

Trupe koje su okružile zgradu tokom božićnog perioda puštale su zaglušujuću rok muziku, kako bi izvršile psihički pritisak i naterale ga da izađe.

Na listi su, između ostalih, bile pesme grupa Kleš (The Clash), Van Hejlen (Van Halen) i U2.

US soldiers man their security position outside the Vatican embassy in Panama City where Panamanian General Manuel Noriega was seeking asylum on 25 December. 1989.
Getty Images
US troops guard the Vatican embassy in Panama City during Operation Just Cause on 25 December, 1989.
AFP

Norijega se predao 3. januara 1990, pošto je proveo 11 dana u ambasadi.

Zatim su ga zvaničnici američke Uprave za borbu protiv droga odvezli u Majami gde je naposletku proglašen krivim za trgovinu drogom, reketiranje i pranje novca.

Panamanian General Manuel Noriega (C) is brought on board a US military plane 3 January 1990 for a flight to Miami after his arrest.
Getty Images
A handout made available by US Marshall taken on 04 January 1990 shows former Panamanian General Manuel Antonio Noriega on a jail of United States (reissued 30 May 2017
EPA

Norijega je ostatak života proveo u pritvoru - prvo u SAD, zatim u Francuskoj i na kraju u kućnom pritvoru u Panami.

Preminuo je 2017, u 83. godini, posle operacije uklanjanja tumora na mozgu.

Sve fotografije su zaštićene autorskim pravima.


Pratite nas na Fejsbuku,Tviteru i Vajberu. Ako imate predlog teme za nas, javite se na bbcnasrpskom@bbc.co.uk

  • misko

    20.12.2022 17:36
    AKO IMA BOGA
    demokratija nema sta, koliko su samo zla napravili SAD na ovom svetu. Nadajno se da ce jednog dana odgovarati za sva zlodela. U PAKLU GORECE
  • Zemlja čudesa

    20.12.2022 16:18
    Stvarni razlog...
    ...za ovo je bilo Norijegino odbijanje da učestvuje u gerilskim operacijama u Nikaragvi da bi se tamo srušila sandinistička vlada. Trgovina drogom je išla preko CIA kako bi se finansirali ti plaćenici. Bonus dobitak je puna kontrola nad Panamskim kanalom u rukama Amerikanaca (to podrazumeva i naplatu za korišćenje). Mnogo je preciznije opisati ovu akciju kao gusarsku.
  • Обсервер

    20.12.2022 15:46
    Варао на изборима
    Ми ће мо ти показати, шта је демократија ! Ма ови потези су ми познати од некуд....

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.

Napiši komentar


Preostalo 1500 karaktera

* Ova polja su obavezna

Ostalo iz kategorije BBC - BBC

Zašto u svemu često vidimo ono najgore

U poslednje dve decenije beleži se porast negativnih osećanja širom sveta, podaci su istraživačkog instituta Galupa, čija anketa iz 2022. godine je pokazala da je četvoro od 10 odraslih širom sveta doživelo mnogo brige ili stresa.

Kejti Peri dobila spor protiv Kejti Peri

Troje sudija je u petak poništilo odluku po kojoj je pop zvezda prodajući odeću pod vlastitim imenom tokom turneje u Australiji 2014. prekršila zakon o autorskom delu.