Kako će opravdati to što su dali milione fantomima

Piše: Tijana Janković

To konkretno znači da su osobe sa ovog sajta koje se lažno predstavljaju kao novinari, metodom "copy-paste" postavljali tuđe informacije na svoj portal, a za to su dobili ogromna sredstva.

Brif je pare tokom ove godine dobijao na konkursima u sedam opština Južnobačkog okruga (Novi Sad, Sremski Karlovci, Bački Petrovac, Vrbas, Srbobran, Bečej, Bačka Palanka) i na konkursu Pokrajinskog sekretarijata za kulturu i informisanje. Inače, preduzeće "Brif media net doo" registrovano je 16. januara 2017. godine.

"Projekat je zamišljen kao serijal informativnih priloga koji se objavljuju na web portalu uz emitovanje video priloga. Prilozi su sastavljeni od prikaza najvažnijih događaja na području opštine. Težište će biti stavljeno na potrebe nacionalnih zajednica i osoba sa invaliditetom, odnosno osoba sa posebnim potrebama", stoji u kratkom opisu projekta, koji je identičan u svakoj opštini.

Tako je, na primer, Brif dobio million dinara za projekat "Raznolikost Bečeja" u opštini Bečej, a u revidiranom budžetu je navedeno da će u periodu od maja do oktobra objaviti ukupno 24 sadržaja. Pretragom na sajtu brif.rs, pronađeno je tridesetak artikala u kojima se spominje Bečej. Međutim, ne radi se o autorskim tekstovima, već su u pitanju vesti koje su preuzete od Dnevnika, RTV-a, Tanjuga, sa sajta lokalne samouprave ili Vlade Vojvodine.

Ali isto je i sa ostalim opštinama. Takođe, niko od novinara širom Vojvodine nikada nije upoznao niti na "terenu" video fantomske novinare portala Brif.

Novinar, Denis Kolundžija, koji je i sam istraživao i pisao o ovom portalu, navodi da je najveći problem što se o Brifu ništa ne zna.

- Tu dominiraju "copy - paste" tekstovi. Kod nekih artikala je naveden izvor, odnosno odakle je tekst preuzet, a ima i vesti koje su potpisane sa redakcijskim potpisom "brif.rs", a zapravo se radi o, u potpunosti prekopiranim i neprerađenim saopštenjima ili agencijskim vestima ili čak, sadržajima preuzetih sa drugih portala. Iz svega toga se stiče utisak, da tu ne radi više od jedne, eventulano, dve osobe - zaključuje Kolundžija za Mrežu 21 dodajući da su najupitnije odluke svih osam Komisija koje su odlučile da novac na konkursu dodele mediju bez kapaciteta i jasnih referenci za ostvarenje javnog interesa iz sfere javnog informisanja.

Ispostavilo se da su Pokrajina i sedam opština dodelili 110.000 evra novoosnovanom i svima nepoznatom mediju koji nema autorske tekstove, već najverovatnije jednu osobu koja sedi za kompjuterom, uzima od drugih i potom na svom sajtu objavljuje vesti koje su tuđe autorsko delo.

Predsednici opština, opravdanje za svoj potpis koji daju na odluke kojom se milioni prebaciju na račun nepoznatog medija, uvek nalaze u Komisiji za koju kažu da joj je uloga da proceni i oceni pristigle projekte. Međutim, Komisiju koja ocenjuje projekte bira upravo i uvek predsednik opštine.

Te komisije praktično oni sastavljaju i diktiraju im kome će novac biti dodeljen. U tim komisijama se tokom ove godine nije našao niko od predstavnika relevantnih novinarskih udruženja, već novopromovisani "medijski eksperti", koji se ponavljaju od opštine do opštine Vojvodine.

Aleksandar Đekić, član brojnih asocijacija, grupa, Saveta, koalicija i mreža koje se bave nadzorom javnih finansija ističe za Mrežu 21 da mu nije jasno po kom kriterijumu komisija opredeli veliki iznos za medij nepoznatih kapaciteta.

- U najmanju ruku je indikativno da nešto baš i "ne štima" u odluci komisija. Komisija nije mogla sa sigurnošću da zna kakav će medijski sadržaj dobiti od medija koji je osnovan početkom godine, dakle neposredno pre raspisivanja konkursa - kaže Đekić.

On dodaje da je sada neophodno sačekati Izveštaj o realizaciji projekata.

- Interesantno će biti pratiti Izveštaje svih medija o proizvedenim medijskim sadržajima, odnosno, analizirati "šta su ti mediji uradili za te pare". Mi kao organizacija koja je deo Koalicije za nadzor javnih finansija i deo mreže nevladinih organizacija pod nazivom "Građani za medije" imaćemo aktivnosti na tom polju i bavićemo se analizom i realnom vrednošću svih tih sadržaja. Od lokalnih vlasti ćemo tražiti da, ukoliko nisu ispoštovane ugovorne obaveze, ta sredstva traže nazad, odnosno da se vrate pare u budžet. Vršićemo pritisak, čak ćemo teretiti i predsednike opština, ne samo u našoj opštini nego i u drugim - kategoričan je Đekić.

Na sajtu brif.rs postoji i neko ko se predstavlja kao glavna i odgovorna urednica tog medija, a zove se Maja Baltović. Ona međutim ne odgovora na brojne pozive novinara da odgovori na mnogobrojna pitanja.

O stručnim komisijama po Vojvodini

Od 45 vojvođanskih opština, u sedam ili nisu raspisani konkursi za informisanje ili ne postoji transparentna evidencija o konkursima i imenovanim komisijama za ocenu medijskih sadržaja. U preostalih 38 opština, u komisijama su se mahom smenjivala ista imena, predlagana od strane različitih udruženja, organizacija i asocijacija.

U najviše komisija, čak 16, učestvovao je Vladimir Jovanović, predlagan od strane Udruženja turističkih novinara i pisaca u turizmu Srbije - FIJET Srbija. Sledi, Vladan Stefanović sa 13 komisija, predlagan od strane Udruženja elektronskih medija "ComNet", čiji je vlasnik, zatim od strane udruženja "FIJET" ili organizacije RAB Srbija. Na trećem mestu, bar prema radu u stručnim komisijama je Radojica Mali, sa 10 učešća, a predlagao ga je RAB.