FOTO, VIDEO: Obeležena 79. godišnjica Novosadske racije - "Gradu večna trauma, čovečanstvu opomena"

Ovogodišnje obeležavanje tragičnih januarskih dana je zbog epidemioloških mera i zabrane okupljanja proteklo uz prisustvo manjeg broj građana. Okupili su se uglavnom potomci nastradalih, članovi državne, pokrajinske i gradske delegacije, te predstavnici Vojske Srbije, Srpske pravoslavne crkve, jevrejske zajednice, ambasadori Mađarske i Izraela.

Program je ove godine bio i nešto kraći jer nije bilo nastupa horova Jevrejske opštine i SPC-a. Govor je održao gradonačelnik Miloš Vučević, dok je vrhovni rabin Srbije Isak Asiel održao besedu i molitveni pomen, a potom se u ime Srpske pravoslavne crkve obratio i Episkop bački Irinej. 

"Svi smo mi jedna porodica koja se ne okuplja samo u januaru - da tuguje, već koja mora stalno da se drži zajedno, u smehu i u suzama, u dobru i u zlu, u zdravlju i u bolesti. I danas smo sabrani i složni, na mestu koje svedoči o fašističkom bezumlju, na mestu najveće novosadske tuge. Baš ovde, kod spomenika 'Porodica' pre 79 godina sproveden je stravičan pogrom nad Srbima, Jevrejima i Romima, krvavi pir fašista koji su zatrli čitave porodice. Novom Sadu je zauvek ostala trauma, a čovečanstvu opomena. Ako se ne budemo sećali prošlosti, strašna istorija i još strašniji zločini se mogu ponoviti. Zloglasne Novosadske racije u kojoj su na stratište odvođene čitave porodice treba da se sećamo ne zato da bismo bili ljuti i ogorčeni, ili da bismo na mržnju odgovarali mržnjom, već da bi nas to bolno sećanje ojačalo u daljoj borbi protiv fašizma, antisemitizma, protiv patološke mržnje i zla", naveo je Vučević.

Vrhovni rabin Jevrejske zajednice u Srbiji Isak Asiel govorio je o snazi molitvenog sećanja slikovito kroz priču koja se, iako se dogodila u drugom vremenskom periodu i na drugom mestu, ne razlikuje od onoga što se desilo na Novosadskoj raciji. Njegova beseda je poslužila kao opomena za budućnost, u nadi da nikada više neće doći do stradanja jevrejskog i drugih naroda.

Episkop bački Irinej naglasio je da je Novosadska racija urezana u istoriju kao veliko stradanje nevinih ljudi, zverski pobijenih samo zbog imena koje su nosili i vere koju su ispovedali.

"Demonska zloba uobličena u likovima neljudi, dželata, nije mogla ostati skrivena u ledenim talasima Dunava, jer je istina nepobediva i jedina moćna da nas oslobodi straha i zaborava, ali i da nas izmiri i sjedini jedne sa drugima. Zato su svedočanstva ljudi iz tog vremena neprocenjiva vrednost, posebno za kulturu sećanja koju smo obavezni da negujemo i razvijamo. Time dobijamo jasnu sliku stradalnika i oni prestaju da budu obične brojke surovih statistika", rekao je episkop bački Irinej i podelio sa prisutnima jedno zabeleženo svedočenje iz letopisa Uspenske crkve u Novom Sadu o mučeničkoj smrti jednog novosadskog sveštenika.

Nakon polaganja venaca na spomenik, uz prisustvo vojnog sveštenika, venac je spušten sa broda u Dunav.