Zanimljiva otkrića u centru Novog Sada: Arheolozi našli grnčariju iz 13. veka i osam bunara

Žarko Bogosavljević

zarkob@021.rs

Novi Sad

13.03.2024.

11:00 > 13:08

Arheolozi su pronašli tragove grnčarije iz XIII veka u dvorištu Crkvene opštine, čime su potvrđena ranija istraživanja o boravku ljudi na području Novog Sada u tom periodu.

Zanimljiva otkrića u centru Novog Sada: Arheolozi našli grnčariju iz 13. veka i osam bunara

Foto: 021.rs (Arhiva)

Kako su za 021.rs potvrdili u Pokrajinskom zavodu za zaštitu spomenika kulture, zaštitna arheološka iskopavanja su završena, a rekonstrukcija Parohijskog doma je nastavljena.

Arheolozi su na ovoj lokaciji boravili desetak dana, a za to vreme su pronađeni tragovi prvenstveno iz XVIII i XIX veka.

Na gradilištu srušene zgrade Crkvene opštine u centru Novog Sada, kako je 021.rs već pisao, očekivalo se da će biti pronađeni tragovi grobova jer se tu nekada nalazilo groblje uz Saborne crkve.

Slični nalazi već su bili dokumentovani 2007. godine tokom radova na komunalnoj infrastrukturi i uređenju okoline hrama, kada je prebrojano pedesetak grobova.

Ovaj put pronađeno je nekoliko grobova, tragovi kostiju i lobanje, te ostaci drvenih kovčega. Predmeti uglavnom datiraju iz XIX veka, a pronađen je i građevinski materijal koji verovatno potiče od objekta koji je stajao na tom mestu do početka XX veka, kada je izgrađena sada već srušena zgrada Crkvene opštine.

Iznenađenje je ipak predstavljalo pronalaženje osam bunara, koji su, kada su presušili, korišćeni i kao septičke jame.

Arheološkinja Milica Hristov iz Pokrajinskog zavoda kaže za 021.rs da se bunari ne mogu tačno datirati na XVIII ili XIX vek, te da je moguće da su neki od njih i stariji.

"U njima nalazimo tragove koji su bili nakon njihovog prestanka korišćenja, što ukazuje da su verovatno stariji. Ovde je bilo iznenađenje što ih ima osam, skoro su jedan uz drugi, a po materijalu se vidi da su bar četiri iz istog perioda. Dalja naučna obrada podataka do kojih smo došli prilikom iskopavanja i korišćenja postojeće arhivske građe trebalo bi da objasni odakle osam bunara jedan pored drugog na ovoj lokaciji. Treba videti za šta su služili, da li za drenažu ili nešto drugo", navela je Hristov za naš portal.

Pored pomenutih stvari, u dvorištu parohijskog doma je pronađena i keramička posuda iz XIII veka, koja je najstariji predmet pronađen prilikom iskopavanja. Ovaj komad keramike je dodatna potvrda višestrukih ranijih iskopavanja i istraživanja na više mesta na području centra Novog Sada, koja govore o postojanju naseobina i ljudskog prisustva u tom periodu na ovom prostoru.

Vreme kada je ova grnčarija nastala ili zakopana moguće da je povezano s vremenom mongolskog pohoda na Panonsku niziju, tokom kog su uništena skoro sva naselja i došlo je do drastičnog smanjenja stanovništva. Poznato je da je u to vreme u centru vojvođanske prestonice, kao i u široj okolini, bilo više ljudskih naselja, verovatno Slovena, koja su tada uništena.

Milica Hristov kaže da će ova grnčarija iz XIII veka, kao i sve što je pronađeno u dvorištu Crkvene opštine, sada biti dokumentovano i obrađeno u Pokrajinskom zavodu, što podrazumeva i digitalizaciju, a zatim će se predmeti predati na čuvanje Muzeju grada.

Podsećamo da su radovi u Pašićevoj ulici počeli krajem novembra, a do sada je porušena nekadašnja zgrada Crkvene opštine, pri čemu je sačuvana fasada koja je obezbeđena čeličnim ramovima.

Srušena zgrada, sagrađena između 1903. i 1905. godine na mestu objekta koji je preživeo bombardovanje sa Petrovaradinske tvrđave 1849. godine, srušena je jer su dodatna veštačenja pokazala da preti opasnost od urušavanja.

Novi objekat će zadržati staru fasadu i imati dograđeni deo u dvorištu, pa će ukupna površina biti 1.124,83 kvadrata, što je skoro 200 kvadrata više nego prethodni objekat.

Novi Parohijski dom će imati kancelarije, prodavnicu raznog sadržaja, prostoriju za konferencije, trpezariju, kuhinju, prodavnicu i palionicu sveća, salu, krstionicu i ostale pomoćne prostore, uključujući sanitarni čvor, ostavu i tehničku prostoriju.

Planirani su i stanovi - trosoban na prvom spratu od 86 kvadrata, kao i dva trosobna u potkrovlju od 78 i 83 kvadrata.

Teme

Komentari 25

Hronološki Najpopularniji

Veroslav

14.03.2024 • 08:04

Veroslav

Tu je bio dvor Nemanjića posle ga Turci zatrpali ejjj bree! Da neidem do Kleopatre…ona je ladju vezivala kod Dunavskog Parka…ako su mene lagali lažem i ja vas.

7 13 -6
Vojvodjan

14.03.2024 • 06:24

Kad se pos'o zavrsi, srusite Jovinu gimnaziju, napravite teniske terene, bazen, golf teren.... da imaju pope gde da se opuste i rekreiraju posle zdranja kad obidju i okade parohiju.

14 27 -13
Eon

13.03.2024 • 22:48

A šta će tek naći na Grenlandu

Evo materijala za patriJote. Biće to naporno slušati.

15 23 -8

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.