Muzej šibica u Sremskim Karlovcima - jedinstven u Srbiji

Vlasnica muzeja Jovana Popović Benišek, inače slikarka, posle smrti pomajke poznate glumice Jasne Novak, otkrila je njenu pasioniranu ljubav prema šibicama, piše "24 sata".

Vođena parolom filumena, ljubitelja svetlosti i kolekcionara šibica, da "jedno zrno šibice osvetljava noć, a kutijica okuplja ljude", odlučila je da napravi muzej.

"Prave umetničke minijature su kutijice iz Japana. Najstarije su iz prve polovine 19. veka i nemaju ništa na sebi. Tu su i cilindrična zlatasta italijanska pakovanja ukrašena reprodukcijama slika poznatih svetskih umetnika. Uglavnom ovde je ispričan istorijat šibica i razvoj dizajna u proteklih 170 godina, ali i hronika društvenih promena", kaže Benišekova.

Istorijat šibica priča i o razvoju dizajna u proteklih 170 godina, ali je i svojevrsna hronika društvenih promena.

Vrednost ove ogromne kolekcije je teško utvrditi, jer mnoge kutije nemaju oznake niti se zna iz koje su godine, a filumena u Srbiji nema baš puno.

"Nemam prostora za tolike predmete, pa pravim tematske izložbe. Sada je interesantna kolekcija bivše Jugoslavije, odnosno od Kraljevine SHS do sada", nastavlja Benišekova.

Kako kaže, Jasna Novak je šibice počela da sakuplja 1950. kada je živela u Pragu. Tadašnji burni život iz Praga, Rima i Pariza, gde je glumila, zabeležila je kroz ove minijaturne kutije, a neki primerci stizali su joj direktno sa fabričkih traka iz Japana, Nemačke, Belgije, Švedske i Španije.

Koliko ovaj hobi može da okupira čoveka, govori i podatak da je knez Pavle u sakupljanje šibica uložio svu svoju dvanaestogodišnju ušteđevinu.

Na sajtu "Ebay" kutijice s kraja 19. veka koštaju oko 10 dolara, dok su limene četiri puta skuplje. Šampioni su 110 godina stara drvena kutija šibica za koju vlasnik traži 480 dolara, jedna porcelanska iz Nemačke stara 120 godina sa cenom od 500 dolara i ruska srebrna iz 1920. koja košta 702 dolara. Muzej se nalazi u Ulici mitropolita Stratimirovića i otvoren je svakim danom od 9 do 20 sati.

Šibice je izumeo i prvi proizvodio hemičar Džon Voker iz mesta Stokton-On-Tiz u Engleskoj 1826. godine. Švedska fabrika "Match AB" sa centralom u Stokholmu predstavlja najveću fabriku šibica na svetu i jedinog globalnog distributera. Stara Jugoslavija imala je dve fabrike šibica, u Dolcu i Osijeku. Srbija danas uvozi šibice.