Ledinačko kulturno dobro koje čeka na obnovu

U istočnom delu Starih Ledinaca, u naselju Klisa postoje ostaci srednjovekovnog manastira Savinac.
Ledinačko kulturno dobro koje čeka na obnovu
Foto: 021.rs

Sudeći prema podacima do kojih su istraživači do sada došli, smatra se da je crkva sagrađena u 13. veku.

Iskopavanja u unutrašnjosti nisu vršena, tako da nije moguće utvrditi tačnu visinu crkve.

Njen sjaj su tokom prethodnih gotovo devet vekova osim zuba vremena "nagrizla" i turska osvajanja.

Pored toga ostaci fresaka u samoj crkvi bili su vidljivi sve do početka 20. veka, ali ih danas više nema.

Ko je crkvu podigao ne zna se, ali sudeći po materijalima od kojih je izgrađena da se pretpostaviti da je u pitanju 13. vek. Nekoliko otkopanih grobova, verovatno monaških, koji su pronađeni nisu mogli dati pouzdanije podatke za preciznije određivanje perioda kada je crkva nastala.
 
Crkva u Starim Ledincima predstavljala je jednobrodnu građevinu sa polukružnom apsidom i jednostavnim bačvastim svodom. Na njoj je do danas sačuvan i trijumfalni polukružni luk. Samo zdanje zidano je od lomljenog neobrađenog kamena u tehnici trpanca, dok je zvonik kasnije dograđen i zidan u istoj tehnici.
 
Manja sondažna istraživanja dala su podatke o naknadno prizidanim kontraforima, ali bez direktnog spajanja sa osnovnim zidovima hrama. Sudeći po površini okolnog terena, crkva, ili bar jedan njen deo mogla je biti delimično ukopana u tlo Neki podaci govore i o tome da su u crkvi postojala i turska kupatila, kao i dve turske česme.
 
Prema nekim tvrdnjama crkva u Starim Ledincima posvećena je Svetom Đorđu, a po drugima Svetom Simeonu Mirotočivom.
 
Svaka verzija ima poneko utemeljenje. Kult Svetog Save na Fruškoj gori, kao i istorijski spisi po kojima se zna da je u okolini Starih Ledinaca postojala crkva posvećena njemu, kvalifikovalo je ovu verziju kao zvaničnu. S druge strane, meštani su 1954. godine pronašli freske Svetog Đorđa i Svetog Simeona Mirotočivog, pa otuda verzija da je nekom od te dvojice svetaca on posvećen.
 
Istoričar Dejan Ignjatović kaže da je potrebno očuvati bogatstvo koje poseduje Fruška gora.
 
"Dve su komponente bitne u celoj priči, pre svega Fruška gora koja je bogata manastirima i dvorcima i večna je inspiracija za svakoga. Kult Svetog Save je izuzetno jak kod Srba generalno, on je bio veoma jak na Fruškoj gori, a prema nekim pričama i Sveti Sava je boravio i na Fruškoj gori u određenom periodu", kaže Ignjatović za 021.rs. On dodaje i da je Savinac definitivno postojao, ali i da istraživači sudeći prema dosadašnjim informacijama nisu sigurni da li je to baš taj lokalitet.
 
"S druge strane većina meštana sa kojima smo razgovarali tu crkvu zove crkva "Sveti Đorđe". Zadivljujuće je da vidite nešto što je staro toliko vekova i nešto što mi moramo da obnavljamo i sačuvamo generacijama koje dolaze posle nas. Nadam se da će ovaj objekat uskoro postati i turistički atraktivan. Zapadne države nikada ne bi dozvolile da nešto takvo propadne, već bi od same crkve u Ledincima, ali i od čitave Fruške gore napravili veliku turističku atrakciju", zaključuje Ignjatović.

Projekat "Sećanja grada" finansijski je podržala Gradska uprava za kulturu. Stavovi izneti u sadržaju nužno ne odražavaju stav gradske uprave.

Ostalo iz kategorije Projekti - Sećanja grada

Kompozitor koji spaja narode

Na Uspenskom groblju u Novom Sadu i danas se nalazi spomenik kompozitoru Josifu Runjaninu poznatom po kompozicijima "Lijepa naša domovino" i "Rado ide Srbin u vojnike".

Park star skoro dva veka

Najveći i najstariji park u Novom Sadu postoji već 185 godina, ali malo ko od Novosađana zna da se on zapravo ne nalazi u samo gradu, već na drugoj strani reke.