Na današnji dan: Rođen Nobel, streljani kragujevački đaci, umro Keruak

Autor: Beta

Život

21.10.2022.

09:12 > 09:43

Pregled značajnih dešavanja kroz istoriju u svetu i kod nas na današnji dan, 21. oktobar.

Na današnji dan: Rođen Nobel, streljani kragujevački đaci, umro Keruak

Foto: 021.rs

1422 - Umro je francuski kralj Šarl VI, koji je vladao 42 godine. U početku vladavine nazivan je "Šarl Voljeni" (le Bien-Aime), a od 1392, posle nekoliko napada ludila dobio je nadimak "Šarl Ludi" (le Fou). Tokom njegove vladavine Englezi, predvođeni kraljem Henrijem V, 1415. naneli su težak poraz francuskim trupama u bici kod Azenkura i osvojili severnu Francusku sa Parizom.

1760 - Rođen je japanski slikar Kacušika Hokusaj, glavni predstavnik realizma u japanskom slikarstvu. Slikao je scene iz svakodnevnog života i predele, uključujući čuveni ciklus "Trideset pogleda na Fudžijamu".

1772 - Rođen je engleski pisac i mislilac Semjuel Tejlor Kolridž. Postavio je filozofske i teorijske osnove engleskog romantizma, a njegovo delo, iako malo po obimu, snažno je uticalo na evropsko pesništvo 19. veka ("Književna biografija", "Stari mornar", "Kublaj Kan", "Kristabela", zajednička zbirka pesama sa Vordsvortom "Lirske balade").

1805 - U bici kod Trafalgara Britanci, pod Horacijom Nelsonom, porazili su francusko-špansku flotu, a da nisu izgubili nijedan brod. U bici je smrtno ranjen legendarni britanski admiral, a pobeda je Engleskoj obezbedila prevlast na moru za ceo naredni vek.

1833 - Rođen je švedski hemičar, industrijalac i pronalazač Alfred Bernard Nobel. Pronalaskom dinamita 1867. stekao je veliko bogatstvo čiji je deo zaveštao fondu za nagrade za vanredna dostignuća u fizici, hemiji, medicini, književnosti i zalaganju za mir.

1879 - Tomas Edison izvršio je u laboratoriji u Nju Džersiju probu svog najnovijeg izuma - sijalice sa grafitnim nitima. Sijalica je svetlela čitavih 13 časova.

1917 - Rođen je američki trubač, pevač, kompozitor i šef orkestra Džon Birks "Dizi" Gilespi, jedan od najboljih trubača i improvizatora u istoriji džeza. Imao je presudnu ulogu u stvaranju "bi-bap" muzike.

1938 - Japanske trupe su posle nekoliko meseci bombardovanja zauzele kineski grad Kanton.

1941 - Nemci su u Kragujevcu u Drugom svetskom ratu streljali više od 7.000 civila, među kojima i učenike kragujevačke gimnazije.

1944 - Američke trupe su zauzele Ahen, prvi veći nemački grad koji su u Drugom svetskom ratu osvojili saveznici.

1945 - Na izborima u Francuskoj prvi put su glasale žene.

1950 - Kineske trupe počele su okupaciju Tibeta.

1969 - Vili Brant je formirao koalicionu vladu socijaldemokrata i liberala, i postao prvi socijaldemokratski kancelar Zapadne Nemačke. Vodio je politiku popuštanja zategnutosti u svetu, posebno u odnosima sa istočnoevropskim zemljama, a njegova "istočna politika" je doprinela stabilizaciji prilika u Evropi.

1969 - Umro je američki pisac Žan Luj Keruak, poznat kao Džek Keruak, najpoznatiji romansijer bitničkog pokreta pedesetih godina 20. veka ("Na putu", "Podzemljaši", "Doktor Saks", "Anđeli pustoši").

1984 - Umro je francuski filmski režiser Fransoa Trifo, jedan od tvoraca "novog talasa" francuskog filma. Svetsku slavu je stekao prvim filmom "400 udaraca" (1959), ("Žil i Džim", "Američka noć", "Pucajte na pijanistu", "Poslednji metro").

1986 - SAD su naredile grupi od 55 sovjetskih diplomata da napuste zemlju do 1. novembra kao odgovor na proterivanje petorice američkih diplomata iz Moskve.

1990 - U Bejrutu je, zajedno sa članovima porodice, ubijen vođa libanske Nacionalne liberalne partije i jedan od lidera hrišćanske zajednice u Libanu Deni Šamun.

1991 - Na osnovu odluke Predsedništva SFR Jugoslavije, jedinice Jugoslovenske narodne armije napustile su Sloveniju.

1994 - SAD i Severna Koreja su potpisale sporazum prema kojem će Pjongjang zamrznuti i potom napustiti nuklearni program.

1997 - Milo Đukanović, premijer Crne Gore, pobedio je na predsedničkim izborima Momira Bulatovića, dotadašnjeg predsednika, koji je imao podršku predsednika Srbije Slobodana Miloševića. Time je znatno smanjen Miloševićev uticaj u Crnoj Gori, a novi predsednik je svoju politiku usmerio na izdvajanje te republike iz jugoslovenske federacije.

2001 - Jugoslovenski general u penziji Pavle Strugar doborovoljno se predao Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu, pred kojim je optužen za kršenje zakona i običaja rata na području Dubrovnika 1991. Bio je prvi oficir bivše Jugoslovenske narodne armije koji se dobrovoljno predao ovom sudu i osuđen je na osam godina zatvora.

2003 - U seriji velikih požara koji su zahvatili šume i naselja u okolini Los Anđelesa i San Dijega (južna Kalifornija), poginule su 22 osobe, izgorelo je više od 300.000 hektara šume i oko 3.500 kuća.

2005 - Umrla je Širli Horn, džez pevačica i dobitnica nagrade "Gremi", poznata po svojim intimnim, šapućućim vokalima i po virtuoznom sviranju klavira.

2007 - Umrla je britanska glumica Debora Ker, jedna od najvećih holivudskih glumica pedesetih godina. Među njenim najpoznatijim filmovima su "Odavde do večnosti", "Kralj i ja", "Quo Vadis" i "Nezaboravna ljubavna priča". Igrala je sa poznatim glumcima među kojima su Bert Lankaster, Jul Briner, Keri Grant.

2007 - Na vanrednim parlamentarnim izborima u Poljskoj, Partija prava i pravde (PiS) predvođena evroskeptikom Jaroslavom Kačinjskim, dobila je apsolutnu većinu. Na izbore je izašlo 55,3 odsto od 30,5 miliona registrovanih birača.

2011 - Umro je Antonio Kasese, italijanski pravnik, specijalista za međunarodno javno pravo, prvi predsednik Međunarodnog krivičnog tribunala za bivšu Jugoslaviju (od 1993. do 1997.)

2014 - Jugoslovenska glumica, najveća tragičarka svog doba i članica Jugoslovenskog dramskog pozorišta od njegovog osnivanja, Marija Crnobori, preminula je u 96. godini.

2019 - U Švajcarskoj je uhapšen Zoran Pantić, osuđen za ubistvo šestočlane bošnjačke porodice iz Teslića, koji je 24 godina ranije pobegao iz zatvora u Bijeljini.

Teme

ISTORIJA

Komentari 0

Nema komentara na izabrani dokument. Budite prvi koji će postaviti komentar.

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.