Na današnji dan: Kosovska bitka, Princip ubio Ferdinanda, osnovan Univerzitet u Novom Sadu

Ovo je pregled najbitnijih dešavanja kroz istoriju na današnji dan, 28. jun, u svetu i kod nas.
1098 - Krstaši su u Prvom krstaškom ratu pobedili Turke u bici kod Antiohije.
1389 - Na Kosovu polju odigrala se presudna bitka između srpske i turske vojske, koja je otvorila vrata Turcima za dalji prodor u Evropu. Prema oskudnim istorijskim podacima, Kosovska bitka je Turcima obezbedila dalji prodor na Balkan. Srbija je potom postala turska vazalna država, a njeno osvajanje završeno je 1459. kada su Turci zauzeli utvrđeni grad Smederevo.
1491 - Rođen je engleski kralj Henri VIII, koji je tokom vladavine (od 1509) proširio vlast na Vels, Škotsku i Irsku. Sukobio se sa papom koji nije hteo da poništi njegov brak sa prvom od šest žena i proglasio se za poglavara novoosnovane Anglikanske crkve (1534).
 
1577 - Rođen je flamanski slikar Peter Paul Rubens. Njegove velike kompozicije smatraju se najvećim dometom flamanskog baroknog slikarstva i autentičnim izrazom baroknog duha ("Poslednji sud", "Venera", "Parisov sud", "Otmica Leukipovih kćerki").
 
1629 - Mirom u Aleu okončana je pobuna hugenota (protestanata) u Francuskoj, ali time nisu okončani njihovi progoni, koji su imali vrhunac u "Vartolomejskoj noći" 1572. kada je po naređenju Katarine Mediči ubijeno preko 20.000 njihovih pristalica. Punu ravnopravnost sa katolicima oni su stekli tek nakon Francuske revolucije.
 
1712 - U Ženevi je rođen francuski filozof Žan-Žak Ruso, čije je delo uticalo na Francusku revoluciju i na evropsku književnost i filozofiju XVIII i XIX veka ("Emil ili o vaspitanju", "Rasprava o poreklu i osnovama nejednakosti među ljudima", "Pismo Dalamberu", "Ispovesti").
 
1867 - Rođen je italijanski pisac Luiđi Pirandelo, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1934, jedan od najzačajnijih dramskih pisaca 20. veka ("Šest lica traži pisca", "Đakomino", "Henrik IV").
 
1873 - Rođen je francuski hirurg i biolog Aleksis Karel, čije je delo imalo značajnu ulogu u razvoju metoda transplantacije tkiva. Dobitnik je Nobelove nagrade za medicinu 1912.
 
1902 - SAD su kupile od Francuske za 40 miliona dolara koncesiju za gradnju Panamskog kanala.
 
1914 - Pripadnik organizacije "Mlada Bosna" Gavrilo Princip ubio je u Sarajevu austrougarskog nadvojvodu, prestolonaslednika Franca Ferdinanda i njegovu ženu Sofiju. To je bila varnica za početak Prvog svetskog rata.
 
1919 - Potpisan je Versajski mirovni ugovor između Nemačke i saveznika kojim je i formalno završen Prvi svetski rat.
 
1921 - Donet je Ustav Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (Vidovdanski ustav) kojim je novonastala država proglašena ustavnom, parlamentarnom i naslednom monarhijom sa dinastijom Karađorđević.
 
1948 - Na sastanku u Bukureštu Komunistička partija Jugoslavije isključena je iz Informacionog biroa komunističkih partija (Informbiro). To je značilo i formalni raskid odnosa sa zemljama komunističkog bloka. Blokada Jugoslavije i kampanja protiv jugoslovenskog rukovodstva, koje su usledile, trajale su do 1955.
 
1950 - Amerikanci su pobedili Engleze sa 1:0 na Svetskom fudbalskom kupu u Brazilu.
 
1950 - Pušten je u saobraćaj put Beograd-Zagreb, dug 400 kilometara, nazvan "Auto-put bratstvo-jedinstvo", u čijoj su izgradnji učestvovale dobrovoljne omladinske radne brigade iz svih krajeva Jugoslavije.
 
1956 - U poljskom gradu Poznanj ugušena je pobuna radnika uz veliki broj žrtava. To je bio jedan od prvih izraza krize u istočnoevropskim zemljama posle Staljinove smrti.
 
1960 - Osnovan je Univerzitet u Novom Sadu.
 
1976 - Sejšelska ostrva u Indijskom okeanu su posle 160 godina stekla nezavisnost od Velike Britanije.
 
1977 - Umro je srpski slikar Ivan Tabaković, profesor Akademije primenjenih umetnosti u Beogradu, član Srpske akademije nauka i umetnosti, jedan od najznačajnijih predstavnika srpskog modernog slikarstva ("Metamorfoze", "Autoportret").
 
1981 - U eksploziji bombe u sedištu Islamske republikanske partije poginule su 74 osobe, među kojima i lider partije i predsednik Vrhovnog suda Irana ajatolah Mohamed Hosein Behešti.
 
1989 - Na Gazimestanu, na Kosovu, obeležena je 600-godišnjica Kosovske bitke. Centralni događaj na skupu, kojem je prisustvovalo oko milion ljudi, bio je govor tadašnjeg predsednika Srbije Slobodana Miloševića kojim je počeo meteorski uspon tog srpskog političara.
 
1997 - Kubanski i argentinski forenzičari pronašli su šest kostura u blizini bolivijskog grada Valgranda. Kasnije je utvrđeno da su među njima i ostaci legendarnog vođe gerile Ernesta Če Gevare.
 
2001 - Bivši predsednik SR Jugoslavije Slobodan Milošvić izručen je Međunarodnom sudu za ratne zločine u Hagu, kao prvi šef države koji je predat međunarodnom sudu. Milošević je 27. maja 1999. optužen za zločine protiv čovečnosti, kršenje zakona i pravila rata i genocid tokom ratova u Hrvatskoj 1991-92. i BiH 1992-95. i na Kosovu 1999.
 
2001 - Umro je američki filmski i pozorišni glumac Džek Lemon, jedan od najpopularnijih američkih komičara, dobitnik dva Oskara i nagrade za životno delo (1988) Američkog instituta za film ("Apartman", "Spasite tigra", "Neki to vole vruće").
 
2003 - Meksiko je izručio Španiji bivšeg argentinskog pomorskog oficira Rikarda Miguela Kavalja, optuženog za genocid i terorizam tokom "prljavog rata" koji je vođen u vreme vladavine vojne hunte u periodu 1976-1983. godine protiv oponenata, a u kome je oko 30.000 ljudi ubijeno ili nestalo.
 
2004 - SAD su predale vlast Iračanima, dva dana pre roka i sedam meseci pre izbora, nakon čega su lideri privremenih iračkih vlasti položili zakletvu.
 
2006 - Crna Gora je postala 192. država članica Ujedinjenih nacija.
 
2009 - U Albaniji su održani opšti izbori na kojima je pobedila vladajuća Demokratska partija Saljija Beriše. Opozicija nikada nije priznala rezultate, optužujući Berišu za krađu na izborima.
 
2010 - Premijerka Islanda Johana Sigurdardotir sklopila je brak sa spisateljicom Joninom Leosdotir, nakon što je u toj zemlji usvojen zakonu o legalizaciji homoseksualnih brakova.
 
2011 - Francuskinja Kristin Lagard izabrana je za generalnu direktorku Međunarodnog monetarnog fonda (MMF) nakon ostavke Dominika Stros-Kana, kao prva žena na čelu te važne međunarodne institucije.
 
2012 - Predsednik Srbije Tomislav Nikolić poverio je mandat za formiranje vlade lideru koalicije okupljenje oko Socijalističke partije Srbije Ivici Dačiću.
 
2013 - Šefovi država ili vlada Evropske unije (EU) odlučili da započnu pregovori o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju između EU i Kosova. Sporazum potpisuje EU, a ne zemlje članice, budući da pet zemalja EU nije priznalo nezavisnost Kosova.
2013 - Evropski savet je odlučio da se otvore pristupni pregovori sa Srbijom.
 
2014 - Soul pevač i tekstopisac Bobi Vomak, autor hitova mnogih muzičara 20. veka, umro je u 71. godini. Njegove pesme su i "It's All Over Now", koju su izvodili Rolingstonsi, kao i "Lookin' for Love".
 
2016 - U samoubilačkom terorističkom napadu na međunarodnom terminalu aerodroma "Ataturk" u Istanbulu poginula je 41 osoba i povređeno 239.
 
2021 - Preminula je Vera Nikolić, atletičarka, svetska rekorderka i dobitnica dve zlatne medalje za Jugoslaviju na Evropskim prvenstvima u trci na 800 metara.
  • G pen

    28.06.2023 08:40
    U p.m. koliko su ovi b. unistili carevina i drzava!

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.

Napiši komentar


Preostalo 1500 karaktera

* Ova polja su obavezna

Ostalo iz kategorije Život - Magazin

Mladić se probudio na sopstvenoj kremaciji

Rohitaš Kumar (25) oz Indije, koji je bio proglašen mrtvim, probudio se na sopstvenoj kremaciji, neposredno pre nego što je trebalo da bude spaljen, jer lekar nije uradio obdukciju.

Da li čovek zaista ima pet čula?

Slika sveta koji poznajemo konstruiše se u našem mozgu. Kako do toga dolazi? Putem brojnih receptora informacija koje dolaze iz naše okoline.