Na današnji dan: Krunisan Stefan Prvovenčani, rođen Jakšić, umro Ruvarac, Nikson podneo ostavku

Autor: Beta

Život

08.08.2023.

10:29

Pregled najznačajnijih dešavanja na današnji dan, 8. avgust, u svetu i kod nas.

117 - Umro je rimski imperator Marko Ulpije Trajan, poslednji rimski car koji je vodio osvajačke ratove. Tokom njegove vladavine, od 98. godine, Rimsko carstvo je najviše proširilo svoje teritorije, a istoričari su procenili da je u njemu tada živelo oko 70 miliona stanovnika.

843 - U Verdenu su franački vladari - car Lotar I, kralj Ludvig Nemački i kralj Karlo II Ćelavi, sklopili ugovor kojim je franačka država podeljena na tri dela: zapadni i srednji (kasnije Francuska) i istočni (kasnije Nemačka).

1217 - Krunisan je prvi srpski kralj Stefan Nemanjić (Prvovenčani). Krunu koju je dobio od pape Honorija III (1216-1227) u Srbiju su doneli papski izaslanici.

1567 - Španski vojvoda od Albe stigao je kao vojni guverner u Holandiju sa 10.000 španskih i italijanskih vojnika. Njegova vladavina (do 1573) zapamćena je po teroru nad holandskim stanovništvom i po intenzivnom delovanju španske inkvizicije.

1786 - Francuski alpinista, doktor Mišel Gabrijel Pakar, i njegov nosač Žak Balma osvojili su prvi u svetu najviši vrh Alpa i zapadne Evrope, Mon Blan (4.807).

1815 - Francuski car Napoleon I Bonaparta krenuo je u izgnanstvo na britansko ostrvo Sveta Jelena u Atlantskom okeanu, gde je proveo poslednjih šest godina života.

1832 - Rođen je srpski pisac i slikar Đura Jakšić, najveći liričar srpskog romantizma i jedan od najdarovitijih srpskih slikara 19. veka. Pored poezije, koja je najvrednija u njegovom književnom opusu, pisao je pripovetke i herojske poeme ("Na Liparu", "Ponoć", "Padajte braćo", "Otadžbina", "Seoba Srbalja", "Stanoje Glavaš").

1883 - Rođen je meksički revolucionar Emilijano Zapata, koji je od 1910. kao vođa meksičkih seljaka stvarao burnu istoriju Meksičke revolucije pod parolom "Zemlja i sloboda". Ubijen je iz zasede u aprilu 1919.

1900 - U Bruklinu (Masačusets) počeo je prvi teniski turnir "Dejvis kup". Pobednici dvodnevnog takmičenja bili su Amerikanci.

1905 - Umro je srpski istoričar i sveštenik Ilarion Ruvarac, začetnik kritičkog istorijskog istraživanja i veliki protivnik nenaučnog prilaza istoriji i oslanjanja na narodnu tradiciju kao istorijski izvor.

1918 - Počela je Amijenska operacija (u severnoj Francuskoj), završna ofanziva savezničkih trupa protiv Nemačke u Prvom svetskom ratu.

1919 - Rođen je italijanski filmski producent Dino de Laurentis, koji je značajno doprineo svetskom uspehu italijanske kinematografije posle Drugog svetskog rata. Dobitnik je Oskara za filmove "Gorki pirinač" i "Ulica", za najbolje inostrane filmove.

1919 - Mirovna konferencija Avganistana i Indije završena je potpisivanjem mira u Ravalpindiju.

1941 - Na Kosmaju je u Drugom svetskom ratu iz zasede ubijen srpski revolucionar Branko Krsmanović, španski borac, član Glavnog štaba Narodnooslobodilačkog pokreta Srbije i organizator prvih partizanskih jedinica u Šumadiji.

1945 - Londonskim sporazumom Velike Britanije, SSSR-a, SAD i Francuske, kojem se kasnije priključilo još 19 zemalja, osnovan je Međunarodni vojni sud za suđenje nacističkim ratnim zločincima, na osnovu kojeg je vođen Nirnberški proces.

1963 - U spektakularnoj "Velikoj pljački voza", grupa kriminalaca upala je u poštanski voz između Glazgova i Londona i opljačkala 2,6 miliona funti. Svih 15 učesnika "pljačke stoleća" uhapšeno je i 1964. osuđeno na 25 do 30 godina zatvora. Jedan od glavnih aktera, Roni Bigs, uspeo je da pobegne iz zatvora i sa plenom otputuje u Brazil, gde je živeo do maja 2001, kada se sam predao Skotland jardu.

1967 - Ministri inostranih poslova Indonezije, Malezije, Singapura, Tajlanda i Filipina su u Bangkoku potpisali sporazum o osnivanju političko-ekonomske grupacije ASEAN (Udruženje zemalja Jugoistočne Azije), kojoj su kasnije pristupili Bruneji i Vijetnam.

1974 - Predsednik SAD Ričard Nikson objavio je, obraćajući se naciji preko televizije, da podnosi ostavku zbog umešanosti u aferu Votergejt.

1990 - Irak je, sedam dana posle okupacije, anektirao Kuvajt, kao svoju 19. provinciju. Predsednik SAD Džordž Buš poslao je trupe u Saudijsku Arabiju, a vojna akcija koja je usledila nazvana je "Pustinjska oluja".

1994 - Lideri Jordana i Izraela otvorili su prvi drumski granični prelaz i time potvrdili prestanak 46-godišnjeg neprijateljstva.

1996 - U vodenim bujicama koje su se iznenada sručile u turistički kamp u Pirinejima, u Španiji, noseći automobile i šatore, poginulo je najmanje 67 ljudi.

2000 - Od eksplozije bombe u stanici metroa ispod Puškinovog trga, u centru Moskve, poginulo je 12 osoba, a 53 su teško ranjene.

2004 - Umro je legendarni "borac protiv požara" na naftnim poljima Red Ader, neustrašivi Teksašanin koji je gasio požare na naftnim izvorima širom sveta.

2009 - U tajfunu Morakot, koji je pogodio Tajvan i izazvao najveće poplave u poslednjih 50 godina, poginula je 461 osoba, a 192 se vode kao nestale.

2011 - Umrla je australijanka Nensi Vejk, jedna od najodlikovanijih savezničkih špijunki iz Drugog svetskog rata, koja se proslavila u francuskom Pokretu otpora, a među gestapovcima je bila poznata pod šifrovanim imenom "Beli miš". Zbog uloge u tom pokretu dobila je najveće francusko vojno odlikovanje Legiju časti, ali i odlikovanja SAD, Britanije i Australije.

2014 - Umro je Džej Džej Marfi, irski filmski glumac koji u popularnoj seriji "Igra prestola" igra ser Denija Malistera, najstarijeg pripadnika "Noćne straže", vojske koja čuva severnu granicu "Sedam kraljevstava".

2017 - U izveštajima 13 američkih hidrometeroloških federalnih agencija zaključuje se da SAD trpe negativne efekte klimatskih promena, sa velikim porastom učestalosti toplotnih talasa, jakih kiša i drugih ekstremnih vremenskih prilika tokom protekle četiri decenije.

Teme

ISTORIJA

Komentari 0

Nema komentara na izabrani dokument. Budite prvi koji će postaviti komentar.

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.