Na današnji dan: Umrli Marko Polo i Galilej, otkriveni Nijagarini vodopadi, rođeni Elvis i Hoking

Pregled najznačajnijih događaja na današnji dan, 8. januar, u svetu i kod nas.
Na današnji dan: Umrli Marko Polo i Galilej, otkriveni Nijagarini vodopadi, rođeni Elvis i Hoking
Foto: Pixabay
1297 - Italijanski plemić Frančeskino Grimaldi uspostavio je u Monaku dinastiju Grimaldi koja je i danas na vlasti. Prerušen u kaluđera Grimaldi je krišom ušao u tvrđavu Monako koja je bila pod vlašću Đenove, a potom pustio unutra svoje vojnike i zaposeo tvrđavu. Kao Renije I vladao je do smrti 1314.
 
1324 - Umro je italijanski istraživač Marko Polo, najpoznatiji evropski srednjovekovni putnik. Godine 1271. sa 17 godina krenuo je iz Venecije ka Dalekom istoku, a njegovi doživljaji, zabeleženi u delu "Knjiga svetskih čudesa" (1298), kasnije poznatom pod nazivom "Milion", podstakli su pomorce evropskih zemalja da krenu u potragu za morskim putevima ka Dalekom istoku. Pretpostavka o njegovom rođenju na Korčuli zasniva se na dokumentu iz 15. veka po kom je porodica Polo poreklom iz Dalmacije.
 
1642 - Umro je italijanski astronom, fizičar i matematičar Galileo Galilej, čija su istraživanja postavila temelje modernoj mehanici i fizici. Pomoću teleskopa koji je sam konstruisao otkrio je Jupiterove satelite, Saturnov prsten i pege na Suncu. Zalaganje za Kopernikov heliocentrični sistem dovelo ga je u sukob s katoličkom crkvom, pa je njegov rad od 1616. bio pod nadzorom Inkvizicije.
1679 - Francuski istraživač Rober Kavelije de la Sal otkrio je vodopade Nijagare.
 
1807 - Srpski ustanici su u Prvom srpskom ustanku zauzeli Kalemegdansku tvrđavu u koju su se Turci sklonili nakon zauzimanja Beograda 12. decembra 1806. Beograd je posle 380 godina ponovo postao prestonica srpske države. Šest godina kasnije, nakon sloma ustanka, Turci su ponovo osvojili Beograd.
 
1896 - Umro je francuski pisac Pol Verlen, koji je poeziju obogatio novom muzikalnošću, a lirski izraz novim nijansama. Njegova poema "Pesničko umeće" ("L'art poetique") prihvaćena je kao manifest simbolizma ("Romanse bez reči", "Galantne svečanosti", "Elegije", "Mudrost").
1923 - Nakon izveštaja Reparacione komisije krajem 1922. da Nemačka kasni sa isporukama uglja na ime ratne odštete Francuskoj i Belgiji, francuske i belgijske trupe ušle su u Rursku oblast. Kriza je sporazumno rešena sredinom 1924, a u julu 1925. Francuzi su počeli da evakuišu trupe iz Rura.
 
1926 - Abdul Aziz ibn Saud postao je kralj Hedžasa, a naziv zemlje promenjen je u Saudijska Arabija.
 
1935 - Rođen je američki muzičar Elvis Aron Prisli, "kralj roka", izuzetno popularan pedesetih i šezdesetih godina 20. veka. Prodao je više od 150 miliona ploča i igrao u dvadesetak filmova. Umro je 1977. od prekomerne upotrebe alkohola i droge.
 
1942 - Rođen je Stiven Hoking, istaknuti engleski fizičar. Reputaciju jednog od vodećih svetskih naučnika 20. veka stekao je nakon objavljivanja knjige o poreklu univerzuma "Kratka istorija vremena" (1988).
 
1959 - General Šarl de Gol postao je prvi predsednik Pete republike Francuske.
 
1973 - Američki i severnovijetnamski pregovarači Henri Kisindžer i Le Duk To obnovili su u Parizu pregovore o okončanju Vijetnamskog rata.
 
1976 - Umro je kineski državnik Džou En Laj, jedan od najistaknutijih rukovodilaca Kineske revolucije, premijer od 1949. do smrti i šef diplomatije od 1949. do 1958.
 
1996 - Umro je francuski političar i državnik Fransoa Miteran, prvi socijalista koji je 1981. izabran za predsednika Francuske. U Drugom svetskom ratu bio je jedan od vodja francuskog Pokreta otpora, a od 1971. vođa Socijalističke partije. 
 
1998 - Arapski terorista Remzi Ahmed Jusef osuđen je na doživotnu robiju, kao organizator podmetanja eksploziva 1993. u Svetski trgovinski centar u Njujorku, kada je poginulo šestoro ljudi. Dve zgrade Centra sa više od sto spratova srušene su 11. septembra 2001. u samoubilačkom terorističkom napadu sa dva oteta aviona.
 
2002 - U Albaniji je u 117. godini umrla Ćerime Hasan Bardi, jedna od najstarijih Albanki i jedna od nekoliko osoba na svetu koje su živele u tri veka.
 
2004 - Umro je duhovni vođa egipatske zabranjene organizacije Muslimanska braća Ma'mun al Hodeibi.
 
2004 - Britanska kraljica Elizabeta dala je ime "Kraljica Meri" najvećem brodu na svetu, namenjenom za krstarenje. Brod, vredan 800 miliona dolara, dugačak je 345 metara.
 
2009 - Umrla je slikarka Ljubica-Cuca Sokić, profesorka Akademije likovnih umetnosti u Beogradu i dopisna članica SANU, umetnica iz generacije koja je između dva svetska rata uvela srpsku umetnost u tokove pariske škole.
 
2010 - Svetska zdravstvena organizacija (SZO) objavila je da je od gripa A (H1N1) umrlo 12.799 osoba u svetu od kada se pojavio u Meksiku u proleće 2009. godine.
2012 - Umro je Džeri Robinson, američki strip crtač i idejni tvorac lika negativca Džokera u stripovima o Betmenu.
 
2016 - Preminuo je francuski modni dizajner Andre Kurež, autor modnih stilova glumica Brižit Bardo i Katrin Denev, koji su karakterisali revolucionarni geometrijski dizajn, plastične mini suknje i futuristički tekstili.
 
2020 - Iranska vojska nenamerno je oborila ukrajinski putnički avion po poletanju sa aerodroma u Teheranu, poginulo je 176 putnika i članova posade.
 
2023 - Pristalice bivšeg brazilskog krajnje desničarskog predsednika Žaira Bolsonara upale su u Kongres, Vrhovni sud i predsedničku palatu, nakon čega su bezbednosne snage te zemlje uspele da zaustave nerede i isteraju demonstrante iz državnih institucija.

Komentari 0

    Nema komentara na izabrani dokument. Budite prvi koji će postaviti komentar.

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.

Napiši komentar


Preostalo 1500 karaktera

* Ova polja su obavezna

Ostalo iz kategorije Život - Magazin

Da li čovek zaista ima pet čula?

Slika sveta koji poznajemo konstruiše se u našem mozgu. Kako do toga dolazi? Putem brojnih receptora informacija koje dolaze iz naše okoline.