Na današnji dan: Umrli Petar Veliki, Kropotkin i Josif Tatić, rođen Žil Vern

Autor: Beta

Život

08.02.2024.

07:33

Pregled najznačajnijih događaja na današnji dan, 8. februar, u svetu i kod nas.

1560 - Turske galije naterale su u bekstvo špansku flotu pod komandom vojvode Medine u bici u Sredozemnom moru kod grada Tripolija.

1587 - Nakon 19 godina zatočeništva pogubljena je škotska kraljica Meri Stjuart, optužena zbog učešća u zaveri za zbacivanje s prestola engleske kraljice Elizabete I.

1676 - Umro je ruski car Aleksej Mihajlovič Romanov, otac Petra Velikog, koji je tokom vladavine od 1645. do smrti ugušio pobune kmetova i pobunu donskih kozaka pod Stepanom Razinom. Proširio je teritoriju pripojivši Rusiji Ukrajinu do reke Dnjepar i istočne delove Sibira.

1725 - Umro je ruski car Petar I Aleksejevič Romanov (Petar Veliki). Po dolasku na presto 1682. sproveo je, prema evropskim uzorima, dalekosežne reforme države i društva. Ratovima je obezbedio Rusiji jak položaj na Baltiku, izlaz na Crno more i zapadnu obalu Kaspijskog jezera. Osnovao je Akademiju nauka, pokrenuo prve novine ("Vedomosti"), a 1703. na ušću Neve podigao je novu prestonicu - Sankt Peterburg.

1828 - Rođen je Žil Vern, francuski pisac naučno-fantastičnih romana. Zaokupljen naučnim otkrićima, dalekim zemljama i istraživačkim podvizima, napisao je više od 50 romana među kojima su najpoznatiji "Put oko sveta za 80 dana", "20.000 milja pod morem", "Put na Mesec", "Put u središte Zemlje", "Carev glasnik", "Pet nedelja u balonu", "Deca kapetana Granta").

1861 - Južne države SAD odvojile su se od Unije i osnovale Konfederaciju država Amerike s Džefersonom Dejvisom kao predsednikom, što je dovelo do Američkog građanskog rata (1861-65).

1863 - Pruska i Rusija sklopile su savez da bi ugušule revoluciju u Poljskoj.

1894 - Rođen je američki filmski režiser King Volis Vidor. Njegov nemi film "Gomila" smatra se remek-delom svetske kinematografije. Veliki uspeh postigao je i filmom "Haleluja" u kojem su glavne uloge igrali Afroamerikanci.

1921 - Umro je ruski revolucionar i geograf Petar Aleksejevič Kropotkin, jedan od najznačajnjih teoretičara anarhizma. Godine 1872. napustio je uspešno bavljenje naukom, prišao Bakunjinu u Ženevi i posvetio se idejama anarhizma ("Anarhija i njena filozofija", "Velika Francuska revolucija", "Zapisi revolucionara").

1924 - Prilikom pogubljenja Gija Džona u američkoj državi Nevada prvi put je upotrebljena gasna komora za izvršenje smrtne kazne.

1937 - U Španskom građanskom ratu trupe generala Fransiska Franka zauzele su Malagu uz pomoć 15.000 italijanskih vojnika.

1940 - Nacisti su u Drugom svetskom ratu streljali svakog desetog stanovnika iz dva poljska sela u blizini Varšave zbog ubistva dva nemačka vojnika.

1942 - U manastiru Ostrog održana je skupština sa koje je upućen poziv svim Crnogorcima i Bokeljima, bez obzira na političke i partijske podele, na ustanak protiv okupatora u Drugom svetskom ratu.

1943 - Sovjetska armija je u Drugom svetskom ratu oslobodila grad Kursk koji su Nemci okupirali 1941.

1963 - U Iraku je izvršen državni udar. Predsednik Iraka general Abdul Karim Kasem je streljan, a novi šef države je postao pukovnik Abdul Salem Muhamad Aref.

1975 - Sovjetski i američki kosmonauti su počeli zajedničke pripreme za letove "Sojuz-Apolo".

1984 - Na stadionu "Koševo" u Sarajevu u prisustvu 50.000 gledalaca otvorene su 14. zimske Olimpijske igre. Na prvim olimpijskim igrama održanim u Jugoslaviji učestvovali su sportisti iz 49 država, najveći broj u istoriji ZOI.

1989 - U blizini atlantskih ostrva Azori pao je američki putnički avion s italijanskim turistima i poginulo je svih 144 putnika i članova posade.

1992 - Članice Evropske zajednice potpisale su u Mastrihtu, u Holandiji, ugovor kojim je ova ekonomska zajednica postala i političko-pravna unija (Evropska unija).

1993 - U nesreći izazvanoj sudarom vojnog aviona "Suhoj" i putničkog "Tupoljev" blizu Teherana, poginuli su svi putnici i članovi posade, njih 132, pilot i kopilot vojnog aviona.

1994 - Dve grupe ilegalnih imigranata ("ljudi iz čamaca"), pristigavši do obala SAD dobile su različit tretman američkih vlasti - Kubanci su prihvaćeni, a Haićani su bili prisiljeni da se vrate.

2004 - Britanski prestolonaslednik princ Čarls doputovao je u Iran u svojstvu predsednika britanskog Crvenog krsta i obišao grad Bam, koji je krajem 2003. razoren u katastrofalnom zemljotresu, u kome je stradalo 43.000 ljudi. Princ Čarls je prvi član britanske kraljevske porodice koji je posetio Iran od revolucije 1979. godine.

2005 - Umro je Zdravko Velimirović, filmski i televizijski reditelj, član Crnogorske akademije nauka i umetnosi, redovni profesor Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu. Režirao je filmove "Lelejska gora", "Derviš i smrt", "Vrhovi Zelengore", "Dorotej".

2010 - Opozicioni lider Viktor Janukovič proglasio je pobedu na predsedničkim izborima u Ukrajini, iako njegova rivalka Julija Timošenko nije priznala poraz. Međunarodni posmatrači su izbore ocenili kao "impresivan primer demokratije" i pozvali Timošenko da prihvati pobedu Janukoviča.

2010 - Papa Benedikt XVI osudio je zlostavljanje dece od strane sveštenika, rekavši da crkva nikad neće prestati da osuđuje takvo ponašanje, a povodom masovnog seksualnog zlostavljanja u crkvenim ustanovama u Irskoj i skandala oko zataškavanja tih slučajeva.

2013 - Preminuo je beogradski filmski i pozorišni glumac Josif Tatić poznat po ulogama u tv serijalima "Bolji život" i "Grlom u jagode", i predstavi "Šovinistička farsa". Igrao je u filmovima "Tri karte za Holivud", "Vizantijsko plavo", "Za sada bez dobrog naslova", "Poslednji krug u Monci".

2015 - U metežu uoči fudbalske utakmice u Kairu poginulo je dvadeset i pet ljudi.

2017 - Rumunski parlament izglasao je poverenje vladi posle masovnih uličnih protesta izazvanih donošenjem ukaza o ublažavanju antikorupcijskih mera. Zahvaljujući višedenvnim protestima blokirana je sporna uredba.

Teme

ISTORIJA

Komentari 0

Nema komentara na izabrani dokument. Budite prvi koji će postaviti komentar.

Komentari čitalaca na objavljene vesti nisu stavovi redakcije portala 021 i predstavljaju privatno mišljenje anonimnog autora.

Redakcija 021 zadržava pravo izbora i modifikacije pristiglih komentara i nema nikakvu obavezu obrazlaganja svojih odluka.

Ukoliko je vaše mišljenje napisano bez gramatičkih i pravopisnih grešaka imaće veće šanse da bude objavljeno. Komentare pisane velikim slovima u većini slučajeva ne objavljujemo.

Pisanje komentara je ograničeno na 1.500 karaktera.